Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – jak je przekształcić i czym ono w ogóle jest?Jeżeli kiedykolwiek byłeś na etapie poszukiwania mieszkania z pewnością często spotkałeś się z terminem spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Na czym to prawo polega i jak zakupić mieszkanie z takim prawem własności?
Na początek parę faktów:Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu było bardzo popularne w czasie PRL, wtedy to spółdzielnie często ustanawiały takie prawo własności na rzecz obywateli. Obecnie takie prawo można jedynie nabyć lub odziedziczyć. W przypadku Rzeszowa możemy spotkać lokale z takim prawem własności w budynkach z czasów PRL (np. Ulica Podwisłocze, Solarza, Krakowska).
Prawo to jest ograniczonym prawem rzeczowym, mówiąc prosto właścicielem budynku i mieszkania pozostaje spółdzielnia. Osoba, która takie prawo posiada może z korzystać z lokalu i z nim rozporządzać, mamy tutaj na myśli sprzedaż lub darowanie takiego prawa. Tak samo lokal może służyć jako mieszkanie pod wynajem, nie może natomiast służyć celom innym niż zgodne z jego przeznaczeniem. Jeżeli więc w danym miejscu chcemy prowadzić biznes – wymagana jest na to zgodna spółdzielni.
Dlaczego więc warto przekształcić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w pełną własność?Musimy zwrócić uwagę na pewną ważną sprawę. W przypadku w/w prawa właścicielem lub użytkownikiem wieczystym gruntu pod budynkiem jest spółdzielnia. Tak więc spółdzielnia sama w sobie ma wiele możliwości m.in. może ustanowić na swojej własności hipotekę przez co w razie niewypłacalności będzie ona odpowiadać tym gruntem przed wierzycielem. Jest to o tyle problematyczne, że gdy osoba zainteresowana chce kupić mieszkanie w takiej spółdzielni lub my sami taką chęć wyrażamy, możemy spotkać się z trudnościami ze strony banku.
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej w przypadku gdy mieszkanie należy do spółdzielni, na zmianę przeznaczenia lokalu (np. Pod biznes), musimy uzyskać zgodę spółdzielni.
Coś na co powinniśmy zwrócić uwagę to to, że mieszkania na zasadzie pełnej własności zawsze posiadają księgę wieczystą, która zawiera najważniejsze informacje na temat danej nieruchomości. W przypadku mieszkań ze spółdzielczym prawem do lokalu jest taka opcja, ale zdarza się ona sporadycznie. W tym wypadku nie mamy możliwości wglądu i sprawdzenia czy mieszkanie nie jest na przykład zadłużone.
Jak przekształcić takie prawo?Przekształcenie spółdzielczego prawa do lokalu odbywa się na koszt i wniosek nabywcy. Koszt takiego przekształcenia średnio wynosi około 1500 zł, aby było ono możliwe muszą zostać spełnione trzy warunki:
- mieszkanie nie może mieć zaległości w czynszu,
- sprawy związane z gruntem pod blokiem muszą być uregulowane,
- właściciel lokalu ze spółdzielczym prawem do lokalu musi mieć spłacony kredyt, który spółdzielnia zaciągnęła akurat na ten lokal,
Istotnym szczegółem jest to, że cała procedura powinna zamknąć się w około 6 miesięcy. Jeżeli spółdzielnia nie reaguje na wnioski nabywcy przekształcenie może odbyć się drogą sądową.